جداسازی کنسرسیوم‏های میکروبی نمک دوست تجزیه کنندۀ گازوئیل به منظور استفاده در پاکسازی زیستی پسماند‏های حفاری

مقدمه: در عملیات حفاری، حجم بالایی از کنده‏های حفاری با آلودگی هیدروکربنی و شوری بالا به محیط رها می‏شوند که آثار زیان باری خواهند داشت. پاکسازی زیستییک تکنولوژی کارآمد و دوستدار محیط زیست است که  در پاکسازی پسماندهای حفاری، کاربرد دارد. به دلیل شوری بالا و نبود فلور میکروبی فعال در کنده‏های خارج شده از عمق زمین، به کارگیری کنسرسیوم‏های میکروبی نمک‏دوست تجزیه کنندۀ هیدروکربن می‏تواند کارایی پاکسازی زیستی را افزایش دهد‏. ‏‏ مواد و روش‏‏ها: برای دست یابی به میکروارگانیسم‏های مناسب برای فرآیند پاکسازی زیستی، از مناطق مختلف ایران چندین نمونه آب و خاک شور آلوده و غیرآلوده به نفت تهیه شد و کنسرسیوم‏های میکروبی تجزیه کنندۀ گازوئیل، با روش غنی‏سازی چندمرحله‏ای، از آن‏ها جداسازی شدند. سپس توانمندی کنسرسیوم‏های میکروبی از نظر رشد در حضور گازوئیل به عنوان تنها منبع کربن به روش، پروتئین سنجی و شمارش کلنی ها روی پلیت سنجیده و منحنی رشد آن‏ها بررسی شد. سویه‏های غالب کنسرسیوم‏های میکروبی منتخب نیز به روش مولکولی شناسایی شدند. ‏‏ نتایج: در میان کنسرسیوم‏های میکروبی تجزیه کنندۀ گازوئیل، حداکثر تعداد باکتری‏ها، مربوط به کنسرسیوم میکروبی جداشده از خاک آلودۀ قم، با تعداد  cfu/ml1015×9/1 بر روی محیط‏ کشت مغذی و محیط پایه معدنی حاوی گازوئیل به عنوان تنها منبع کربن بود. بررسی منحنی‏های رشد نشان داد که کشت نمونه‏های آلوده به نفت سریع‏تر از نمونه‏های غیرآلوده به فاز لگاریتمی رسیده و مقدار کدورت نهایی آن‏ها نیز بیشتر است. تعیین توالی ژن 16s rrna سویه‏های غالب کنسرسیوم‏های میکروبی جداشده از خاک‏های آلوده به نفت، نشان داد که این سویه‏ها متعلق به جنس‏های dietzia، microbacterium و salinicola بودند. ‏ بحث و نتیجه‏گیری: محیط‏های با سابقۀ آلودگی نفتی، به علت سازگاری فلور میکروبی به حضور آلاینده‏ها، در مقایسه با نمونه‏های غیرآلوده ظرفیت بالقوۀ بیشتری برای جداسازی کنسرسیوم‏های میکروبی تجزیه کننده دارند. ‏‏